Rodzaje farb elewacyjnych

W sprzedaży jest kilka rodzajów farb do ozdoby i ochrony elewacji. Różnią się właściwościami, dostępnością kolorów i oczywiście cenami.

Znaczna większość farb fasadowych jest oferowana w formie gotowej do użycia. Najopłacalniej jest kupować farbę w dużych, 10-20 litrowych wiaderkach.

Farby winylowe – kiedyś bardzo popularne, dziś prawie całkiem wyparły je farby akrylowe. Zalicza się je do farb dyspersyjnych (emulsyjnych), których rozpuszczalnikiem jest woda. Są nasiąkliwe i jednocześnie stawiają duży opór parze wodnej. Mają ograniczoną odporność na substancje chemiczne zawarte w wodzie i powietrzu. Ich odporność na grzyby, glony, pleśnie oraz uszkodzenia mechaniczne też nie jest wysoka. Podczas wysychania wykazują dość duży skurcz. Jest to niebezpieczne zwłaszcza wtedy, gdy odnawiamy już kilkakrotnie malowaną powierzchnię. Farba może się bowiem wtedy złuszczyć. Cechuje je gorsza przyczepność do podłoża w porównaniu z innymi farbami organicznymi (silikonowymi, akrylowymi), a co za tym idzie – także mniejsza trwałość.

Farby akrylowe – są najpopularniejsze spośród farb elewacyjnych. Ich głównym składnikiem jest organiczna żywica akrylowa. Mają niedużą nasiąkliwość, więc ich podatność na brudzenie jest dość niska. Ich paroprzepuszczalność nie jest zbyt duża. Tworzą elastyczne powłoki, głównie o powierzchni matowej. Nadają się na podłoża mineralne i organiczne, z wyjątkiem wapiennych oraz silikatowych. Mogą mieć bardzo intensywne, trwałe kolory. W sprzedaży dominują akrylowe farby dyspersyjne (emulsje), których rozpuszczalnikiem jest woda. Spotkać możemy również akrylowe farby rozpuszczalnikowe. Wodę zastępuje w nich rozpuszczalnik organiczny. Są polecane głównie do odnawiania starych elewacji. W sprzedaży są też tak zwane farby lateksowe. Tak zwane, gdyż raczej nie zawierają sztucznego kauczuku, czyli lateksu, a jedynie większą ilość żywicy akrylowej. Tworzą wyjątkowo szczelne, elastyczne powłoki odporne na szorowanie.

Farby silikonowe (siloksanowe, silanowe, krzemoorganiczne) – są hydrofobowe, co oznacza, że woda deszczowa nie jest przez nie wchłaniana, tylko spływa, nie wnikając w głąb warstwy. Dzięki temu zwiększa się trwałość elewacji i zmniejsza tendencja do brudzenia. W przypadku farb silikonowych hydrofobowość nie oznacza, że nie są one paroprzepuszczalne.
Dzięki mikroporowatej strukturze umożliwiają bowiem dyfuzję pary wodnej ze ścian, czyli – mówiąc potocznie – pozwalają murom oddychać. Cechuje je świetna przyczepność do podłoża. Zachowują także dużą odporność na promieniowanie UV, mróz, zmiany temperatury. Pomalowane nimi elewacje zyskują nieelektryzującą się powierzchnię, co ułatwia samooczyszczanie z kurzu. Tworzą mniej elastyczną powłokę niż farby akrylowe i są mniej odporne na szorowanie. Farby silikonowe mogą mieć wyjątkowo intensywne kolory, ale te najintensywniejsze mogą później płowieć. Niektórymi można malować już od temperatury powietrza 2°C. Są wodorozcieńczalne lub także rozpuszczalnikowe.

Farby akrylowo-silikonowe – łączą zalety farb akrylowych i silikonowych. Są nieco mniej chłonne i nieco bardziej paroprzepuszczalne od akrylowych. W sprzedaży są też farby akrylowo-silikonowe rozpuszczalnikowe, bardzo odporne na szorowanie i samooczyszczające się.

Farby wapienne – mają postać gotową do użycia lub są sprzedawane jako pasta, którą na budowie należy rozrobić z odpowiednią ilością wody i ewentualnie dodać pigmenty koloryzujące. Nie zawierają domieszek organicznych w postaci żywic. Mają bardzo dużą chłonność, a więc słabo chronią przed wodą deszczową. W efekcie ściany mogą szybko się zabrudzić. Tworzą natomiast powłokę o bardzo dużej paroprzepuszczalności i dzięki temu pozwalają murom „oddychać”.
Wapno ma właściwości odkażające, więc zabezpiecza też elewacje przed pleśniami i grzybami. Najczęściej sięga się po nie, gdy trzeba odnowić zabytko­wą budowlę lub dom wykończony tynkiem wapiennym. Niestety, farby takie mają bardzo ograniczoną kolorystykę. Są barwione głównie na blade, pastelowe kolory.

Farby silikatowe (krzemianowe) – są znacznie bardziej odporne na wilgoć niż farby wapienne, a jednocześnie odznaczają się prawie identyczną paroprzepuszczalnością. Bardzo trwałe, odporne na szkodliwe działanie warunków atmosferycznych, niezbyt podatne na porastanie glonami i pleśniami. Wyjątkowo solidnie wiążą się z podłożem (w wyniku reakcji chemicznej). Z tego względu są jednak praktycznie nieusuwalne. Wyróżnia je dość duża odporność na brudzenie, którą zawdzięczają temu, że po naniesieniu nie elektryzują się. Nie można nimi jednak malować podłoży organicznych (na przykład wykończonych farbą bądź tynkiem akrylowym albo silikonowym). Mają dość ograniczoną gamę kolorystyczną, poza tym elewacje pokryte farbami silikatowymi o intensywnej barwie mogą w pierwszym roku nieco spłowieć. Podczas malowania nimi trzeba zabezpieczyć ręce i oczy. Mają bowiem odczyn alkaliczny, a więc są trochę żrące.

Farby polikrzemianowe (zolo-silikatowe) – to ulepszony rodzaj farb silikatowych powstały przez wzbogacenie ich żywicami silikonowymi. Łatwiej się je nanosi. Mają wyższą odporność na wodę i dużą paroprzepuszczalność. Można nimi malować suche, ale niewysezonowane tynki cementowe i cementowo-wapienne, czyli takie, które ułożono dopiero przed czterema-pięcioma dniami. W przeciwieństwie do farb silikatowych można nimi malować podłoża z farb lub tynków organicznych. Są również znacznie mniej żrące niż farby krzemianowe.

Farby cementowe – to trzecie, obok wapiennych i silikatowych, farby mineralne oferowane przez producentów.
Mają postać suchej mieszanki gotowej do użycia dopiero po rozrobieniu z odpowiednią ilością wody lub specjalnym płynnym preparatem dostarczanym przez producenta. Spoiwem takich farb jest biały cement portlandzki z dodatkiem polimerów.
Mogą być one barwione, ale tylko na stonowane, pastelowe kolory. Są paroprzepuszczalne, ale dosyć nasiąk­liwe.
Woda zwiększa ich podatność na zabrudzenie. Po jakimś czasie na pomalowanej tak elewacji mogą zawitać brudne plamy i zacieki. Farby cementowe są tylko niewiele trwalsze od wapiennych. W budownictwie jednorodzinnym stosuje się je bardzo rzadko. Często nie ma ich w bezpośredniej sprzedaży i trzeba je zamawiać.

Farby z nanocząsteczkami – oprócz spoiwa, pigmentu i wypełniaczy są do nich dodane cząsteczki o wielkości milionowych części milimetra. Po pomalowaniu skupiają się one przy powierzchni ściany i tworzą mocną barierę. Od strony muru powłoka z farby pozostaje jednak elastyczna, dzięki czemu ryzyko, że kiedyś popęka, jest mniejsze. Warto odnotować i taką informację, że ściana nie straci swojej paroprzepuszczalnoći. Warstwa farby z nanocząsteczkami ma bowiem mikropory wystarczające aby wydostała się przez nie para wodna, ale zbyt małe, żeby zwiększyć przyczepność brudu. Dzięki swym właściwościom farby te są bardzo odporne na szorowanie, słońce, deszcz, zmiany temperatury i mróz. Mogą maskować rysy i drobne pęknięcia starych farb oraz tynków.

Farby biochronne – to farby akrylowe zawierające w swym składzie substancje niszczące grzyby. Są więc polecane do malowania domów stojących w miejscach, gdzie panuje wyższa niż gdzie indziej wilgoć, gdzie jest dużo cienia i mało przewiewu. Zastosowanie tego typu farb zmniejszy ryzyko zapaskudzenia fasad przez kolonie pleśni, które trudno jest usunąć. W sprzedaży są też podkładowe farby przeciwgrzybiczne do zabezpieczania murów przed ostatecznym malowaniem.

Farby o dużej odporności chemicznej – zawierają żywice typu Pliolite. Powinno się nimi malować fasady domów zlokalizowanych w pobliżu ośrodków przemysłowych, ale również tych stojących nad morzem. Mają ponadstandardową odporność na zanieczyszczone powietrze. Dzięki temu elewacje mniej się brudzą i dłużej zachowują trwałość.
Są także odporniejsze na gazy, które po zetknięciu z wodą tworzą kwasy, oraz na sole.

Farby na spękane podłoża – są to gęste (tiksotropowe) farby polikrzemianowe, akrylowe lub akrylowo-silikonowe wzbogacone włóknami z tworzywa sztucznego. Nie są cudownym remedium na rozpadające się mury, ale mogą ukryć pod swoją warstwą rysy i pęknięcia nieprzekraczające 0,3-0,5 mm. Z powodzeniem można nimi malować mniej stabilne lub niejednorodne podłoża.

Akrylowe farby strukturalne – są produktem pośrednim między farbą a masą tynkarską. Są gęste i ziarniste.
Umożliwiają uzyskanie elewacji o dekoracyjnej fakturze. Jej wygląd zależy od narzędzia, którego użyjemy (pędzel, wałek z długim włosiem, packa, szczotka), i od techniki nakładania. W sprzedaży są też specjalne granulaty strukturalne, które dodaje się na przykład do farb silikatowych, aby nadać powłoce malarskiej wygląd tynku.

Close Menu
Facebook